Μπαρμπα Γιάννης Κανατάς (1935)

2012-05-04 12:55

 

Μπάρμπα-Γιάννη με τις στάμνες
και με τα σταμνάκια σου
να χαρής τα μάτια σου.

Σαν φορείς ψηλό καπέλο
και παπούτσια ελαστικά
Μπάρμπα-Γιάννη κανατά.

Πρόσεξε μη σε γελάσει
καμιά έμορφη κυρά
Μπάρμπα-Γιάννη κανατά.

Και σου πάρει το γαϊδούρι
και σ'αφήσει την ουρά
Μπάρμπα-Γιάννη Κανατά

     Το ξέρετε ότι ο μπαρμπα Γιάννης ο Κανατάς ήταν αληθινό πρόσωπο; Έμενε μάλιστα στην Πλάκα, στην γωνία των οδών Κέκροπος και Υπερείδου

Ο διευθυντής του μουσείου της πόλεως των Αθηνών Μιχαλόπουλος μας εξιστορεί:

   Ο μπάρμπα-Γιάννης Κανατάς υπήρξε από τους ωραιότερους Αθηναίους και από τους χαρακτηριστικότερους Έλληνες της σύγχρονης περιόδου: κατά τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας, ξυπόλητος και σχεδόν ρακένδυτος, πουλούσε κανάτια (τα κανάτια τα έφερναν από το Μαρούσι όπου κατασκευάζονταν, γιατί δεν υπήρχε ακόμη κεντρική ύδρευση και το νερό το κουβαλούσαν στα σπίτια με τις στάμνες). Ο μπαρμπα Γιάννης λοιπόν περιέφερε στην πρωτεύουσα και στον Πειραιά τις στάμνες του  πάνω στο περίφημο γαϊδουράκι· τις Κυριακές όμως φορούσε ψηλό καπέλο και παπούτσια γυαλιστά, κρατούσε μπαστουνάκι με λαβή ασημένια και κυκλοφορούσε σε μέρη όπου μόνο πλούσιοι μπορούσαν να συχνάζουν.

Ο κόσμος είχε ξετρελαθεί μαζί του. Η στρατιωτική ορχήστρα, που ως γνωστόν εκτελούσε τις αργίες διάφορα φημισμένα κομμάτια στο Σύνταγμα, μόλις εμφανιζόταν ο μπαρμπα-Γιάννης Κανατάς, σταματούσε οτιδήποτε και άρχιζε να παίζει το δικό του εμβατήριο.

Οι γυναίκες προσπαθούσαν να τον κάνουν να τις προσέξει, οι άντρες τον χαιρετούσαν με τέτοιον τρόπο ώστε να φανούν οικείοι του, τα παιδιά χοροπηδούσαν γύρω του. Αυτός παρέμενε ατάραχος: ψηλός, όμορφος με ευγενή χαρακτηριστικά και έμφυτους καλούς τρόπους, απολάμβανε τις εκδηλώσεις λατρείας των συμπολιτών του, αλλά ο ίδιος ήταν συγκρατημένος. Πράγματι, δεν έδινε αφορμή σε σκάνδαλα και κουτσομπολιά: είναι βέβαιο ότι διατηρούσε σχέσεις με διάφορες δεσποινίδες και κυρίες, αλλά ουδέποτε εξέθεσε καμία και μάλιστα στην κοινωνία της εποχής. Το πιο χαρακτηριστικό όμως ήταν η στάση του βασιλιά. Αυτόν ενδομύχως ενοχλούσε η «ανάκρουση» από τη στρατιωτική ορχήστρα ειδικού εμβατηρίου μόλις εμφανιζόταν ο μπαρμπα-Γιάννης Κανατάς, διότι τούτο αποτελούσε προνόμιο βασιλικό. Δίσταζε να εκδηλώσει τη δυσαρέσκειά του. Προτιμούσε λοιπόν να του δείχνει συμπάθεια, αλλά χωρίς πολλά πολλά. Από την πλευρά του ο μπαρμπα-Γιάννης σεβόταν το βασιλιά, αλλά χωρίς δουλικότητα.

    Μετά τη λήξη του Ρωσοτουρκικού Πολέμου ο μπαρμπα-Γιάννης Κανατάς εξαφανίστηκε εν μια νυκτί και τότε διαδόθηκε η φήμη ότι ήταν  Βούλγαρος. Προφανώς είχε έρθει σε σύγκρουση με τους Τούρκους και είχε αναζητήσει καταφύγιο στην Αθήνα. Μόλις όμως η πατρίδα του απελευθερώθηκε, το 1878, επέστρεψε και έζησε ήρεμα στη Σόφια, όπως λέγεται, ως το θάνατό του.