Μενδρεσές
Ο Μενδρεσές
Ο Μενδρεσές είναι ένα από τα λιγοστά κτίρια που έχτισαν οι Τούρκοι στην Αθήνα. Στη διασταύρωση των οδών Πελοπίδα και Αιόλου βρίσκονται τα κατάλοιπα του τούρκικου ιεροδιδασκαλείου. Πάνω από την είσοδο σώζεται η κτητορική του επιγραφή όπου, εκτός απ' τη χρονολογία (1721), αναφέρεται και το όνομα του κτήτορα Μεχμέτ Φαχρή. Για πολλά χρόνια στέγαζε τους σοφτάδες (φοιτητές), που ζούσαν εκεί σαν οικότροφοι.
Το κτίριο είχε κεντρική αυλή που την τριγύριζαν μικρά δωμάτια, σαν κελιά χριστιανικού μοναστηριού κι ένα μικρό τζαμί στη ΒΔ του γωνία.
Στο Μενδρεσέ μαζεύονταν συχνά οι Τούρκοι να συζητήσουν θέματα ιδιαίτερα σοβαρά. Εκεί συγκεντρώθηκαν οι αγάδες της περιοχής στο άκουσμα του ξεσπάσματος της Επανάστασης στην Πελοπόννησο το 1821.
Ο Μεντρεσές, ήδη απ' τα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας χρησίμευε και σαν φυλακή. Από την εποχή του Όθωνα χρησιμοποιήθηκε πια μόνιμα σαν φυλακή. Στη λαϊκή μνήμη έμεινε σαν ανάμνηση φοβερού δεσμωτηρίου, με τον πλάτανο στο κέντρο της αυλής του, απ΄ τα κλαριά του οποίου γίνονταν οι εκτελέσεις με απαγχονισμό:
«Ο Πλάτανος του Μεντρεσέ
έχει διπλούς τους κλώνους
Ο ένας γράφει "θάνατο ",
ο άλλος δέκα χρόνους».
Μέχρι το 1911 ο Μεντρεσές εξακολούθησε να δημιουργεί τρόμο στους περαστικούς...Μερικά χρόνια αργότερα, ένας κεραυνός που έπεσε μια νύχτα στην περιοχή, έκαψε και τον πλάτανο του Μεντρεσέ...
Το 1919 η φυλακή, το «απαίσιον τέρας» (κατά τον Τύπο της εποχής) κατεδαφίστηκε οριστικά και διατηρήθηκε μονάχα η είσοδός της σα δείγμα
μουσουλμανικής αρχιτεκτονικής.